การจัดซื้อจัดจ้างผลงานก่อสร้างประเภทเดียวกันจะต้องอยู่ในขอบเขตงานหลักของงานที่จ้าง
การจัดซื้อจัดจ้าง (คุณสมบัติของผู้มีสิทธิเข้าเสนอราคา)
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
หนังสือคณะกรรมการวินิจฉัยปัญหาการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหาร พัสดุภาครัฐ ด่วนที่สุด ที่ กค (กวจ) 0405.3/8891 ลงวันที่ 7 มีนาคม 2565
เรื่อง ข้อหารือการพิจารณาผลงานประเภทเดียวกัน กําหนดหลักเกณฑ์ในการพิจารณา “ผลงานการก่อสร้างประเภทเดียวกัน” ไว้ 3 ประการ คือ
(1) ใช้เทคนิคการก่อสร้างเดียวกัน
(2) โครงสร้างหลักของงานก่อสร้างเป็นประเภทเดียวกัน
(3) ลักษณะการใช้งานเป็นประเภทเดียวกัน
ในการพิจารณาคุณสมบัติของผู้ฟ้องคดีตามประกาศประมูลจ้างโครงการก่อสร้างคูระบายน้ำ ถนนเทศบาล ด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์ ของเทศบาลตําบล (ผู้ถูกฟ้องคดี) เมื่อข้อเท็จจริงปรากฏว่า งานที่ผู้ฟ้องคดีเสนอตามหนังสือรับรองผลงานในลําดับ 1 เป็นงานก่อสร้างที่มีวัตถุประสงค์เพื่อประโยชน์ใช้สอยเฉพาะอาคารที่ทําการบ้านพักอาศัยของพนักงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคอําเภอปะเหลียน จังหวัดตรัง ไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อก่อสร้างคูระบายน้ำสาธารณะ ตามโครงการก่อสร้างของผู้ถูกฟ้องคดี แม้การก่อสร้างตามหนังสือรับรองผลงานดังกล่าวจะมีการก่อสร้าง ถนน-ลาน คสล. รางระบายน้ำ-บ่อพัก ซึ่งมีลักษณะเดียวกันกับงานที่ประมูลจ้าง แต่การก่อสร้างดังกล่าวเป็นเพียงส่วนประกอบหรือส่วนเกี่ยวเนื่องและอยู่ภายในบริเวณอาคารสํานักงานและบริเวณ บ้านพักอาศัยของพนักงานเท่านั้น ไม่ได้ใช้ประโยชน์ในการรองรับการระบายน้ำสาธารณะ ดังนั้น ขอบเขตงานหลักของการก่อสร้างตามหนังสือรับรองผลงานดังกล่าวจึงเป็นงานก่อสร้างอาคารประกอบกับการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค เขต 2 (ภาคใต้) จังหวัดนครศรีธรรมราช ได้มีหนังสือชี้แจงเพิ่มเติม เกี่ยวกับหลักเกณฑ์การคํานวณราคากลางงานก่อสร้างว่า ค่า Factor F ที่นํามาคํานวณประมาณราคา ค่าก่อสร้างตามหนังสือรับรองผลงานดังกล่าวเป็นค่า Factor F งานก่อสร้างประเภทงานอาคารส่วนสิ่งก่อสร้างอื่น ๆ ถือว่าเป็นส่วนควบของงานก่อสร้างอาคาร จึงนําค่า Factor F ประเภทงานอาคารมาคํานวณราคากลางค่าก่อสร้าง แต่ในการก่อสร้างคูระบายน้ำของผู้ถูกฟ้องคดีได้ใช้ ค่า Factor F ในกลุ่มงานก่อสร้างทาง สะพานและท่อเหลี่ยม จึงมีรูปแบบและเทคนิคการก่อสร้างที่ต่างกัน อีกทั้งตามเอกสารสรุปประมาณราคาค่าก่อสร้างปรากฏว่า มูลค่างานรางระบายน้ำ-บ่อพัก ของงานก่อสร้างดังกล่าวคิดเป็นร้อยละ 30.45 ของโครงการก่อสร้างเท่านั้น ผลงานการก่อสร้าง ตามหนังสือรับรองผลงานลําดับ 1 ของผู้ฟ้องคดี จึงเป็นผลงานก่อสร้างคนละประเภทกันกับงานจ้าง ตามประกาศประมูลจ้างของผู้ถูกฟ้องคดี ผู้ถูกฟ้องคดีโดยคณะกรรมการดําเนินการประมูลจ้างด้วยระบบอิเล็กทรอนิกส์จึงมีสิทธิที่จะไม่รับพิจารณาข้อเสนอของผู้ฟ้องคดี การที่ผู้ถูกฟ้องคดีมีหนังสือแจ้งว่าผู้ฟ้องคดีมีคุณสมบัติไม่ถูกต้องครบถ้วนตามข้อกําหนดของเอกสารประมูลจ้าง จึงเป็นการกระทําที่ชอบตามประกาศประมูลจ้างแล้ว
นอกจากนี้ วัตถุประสงค์ของการกําหนดคุณสมบัติของผู้ประสงค์จะเสนอราคาตามประกาศประมูลจ้างที่พิพาทก็เพื่อให้ได้ผู้รับจ้างที่มีประสบการณ์และขีดความสามารถในการก่อสร้างประเภทเดียวกัน ที่มีวงเงินการก่อสร้างใกล้เคียงกันกับงานที่จ้าง การนําผลงานก่อสร้างในประเภท เดียวกันที่มีมูลค่างานต่ำกว่าข้อกําหนดหลาย ๆ งานมารวมกันเพื่อให้มีวงเงินไม่น้อยกว่าข้อกําหนดในประกาศประมูลจ้างย่อมไม่เป็นไปตามวัตถุประสงค์ดังกล่าว ดังนั้น การที่ผู้ฟ้องคดีเสนอหนังสือรับรองผลงานลําดับที่ 2-5 รวม 4 ฉบับ แม้จะเป็นงานก่อสร้างประเภทเดียวกันกับงานตามประกาศประมูลจ้างของผู้ถูกฟ้องคดี แต่เมื่อวงเงินในแต่ละสัญญาจ้างน้อยกว่าที่ผู้ถูกฟ้องคดีกําหนดจึงไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่กําหนดไว้ในประกาศประมูลจ้างของผู้ถูกฟ้องคดี
โดยสรุป แม้งานก่อสร้างอาคารสํานักงานและบ้านพักพนักงานของการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ตามหนังสือรับรองผลงานของผู้ฟ้องคดีจะมีการก่อสร้างถนน-สาน คสล. และรางระบายน้ำ-บ่อพัก ในลักษณะเดียวกันกับงานจ้างก่อสร้างคูระบายน้ำในเขตเทศบาลที่จ้างในครั้งนี้ แต่เมื่องานก่อสร้างดังกล่าวเป็นเพียงส่วนประกอบหรือส่วนเกี่ยวเนื่อง ไม่อยู่ในขอบเขตงานหลักซึ่งเป็นงานก่อสร้างอาคาร อีกทั้งยังมีวัตถุประสงค์เพื่อประโยชน์ใช้สอยเฉพาะอาคารที่ทําการและบ้านพักอาศัย ของพนักงานการไฟฟ้าฯ ไม่ได้ใช้ประโยชน์เพื่อรองรับการระบายน้ำสาธารณะ ประกอบกับมีรูปแบบ และเทคนิคการก่อสร้างที่ต่างกัน ผลงานการก่อสร้างตามหนังสือรับรองผลงานของผู้ฟ้องคดีจึงเป็นผลงานก่อสร้างคนละประเภทกับงานที่จ้าง
คําสําคัญ : การพัสดุ/จัดซื้อจัดจ้าง/ประมูลจ้าง/คุณสมบัติของผู้มีสิทธิเสนอราคา ผลงานก่อสร้าง ประเภทเดียวกัน หนังสือรับรองผลงาน คูระบายน้ำ/งานก่อสร้างประเภทอาคาร
หมายเหตุ : หนังสือคณะกรรมการวินิจฉัยปัญหาการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ ด่วนที่สุด ที่ กค (กวจ) 0405.3/8891 ลงวันที่ 7 มีนาคม 2565 เรื่อง ข้อหารือการพิจารณาผลงานประเภทเดียวกัน ได้กําหนดหลักเกณฑ์การพิจารณา “ผลงานการก่อสร้างประเภทเดียวกัน” ว่า การกําหนดผลงานมีวัตถุประสงค์นอกจากจะให้ตัวผู้รับจ้างที่มีประสบการณ์ของงานก่อสร้างในประเภทเดียวกันแล้ว ต้องคํานึงถึงมูลค่าของราคาค่างานที่ผู้รับจ้างมีประสบการณ์ของงานก่อสร้าง ในงานประเภทเดียวกัน และต้องคํานึงถึงมูลค่าของราคาค่างานที่ผู้รับจ้างเคยดําเนินการมาแล้วด้วย การที่จะเห็นถึงขีดความสามารถนี้ได้ ก็ย่อมจะต้องบริหารงานภายใต้การจ้างครั้งเดียว มิใช่การจ้าง ในหลาย ๆ ครั้งมารวมกัน ดังนั้น ผลงานที่นํามายื่นจึงต้องเป็นผลงานของผู้รับจ้างในสัญญาเดียว เท่านั้น และเป็นสัญญาที่ผู้รับจ้างได้ทํางานแล้วเสร็จตามสัญญา ซึ่งได้มีการส่งมอบงานและตรวจรับเรียบร้อยแล้ว โดย “ผลงานการก่อสร้างประเภทเดียวกัน” หมายความว่า งานก่อสร้างที่ใช้เทคนิคในการก่อสร้างส่วนของโครงสร้างหลักเป็นประเภทเดียวกัน และลักษณะการใช้งานเป็นประเภทเดียวกันกับงานที่ประกวดราคาจ้างก่อสร้าง ซึ่งการกําหนดผลงานเป็นดุลพินิจของหน่วยงานของรัฐที่จะพิจารณาให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ในการกําหนดผลงานดังกล่าว
คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ อ. 190/2566
ที่มา : สสค.
———————————————
ทนายพฤกษ์ คดีปกครอง
– ปรึกษาคดี ติดต่อ 063-6364547
– Line: @prueklaw
สำนักงานกฎหมาย พฤกษ์ แอนด์ พาร์ทเนอร์
สำนักงานทนายความคดีปกครอง ทนายความคดีปกครอง
ทนายคดีสัญญาทางปกครอง